கீழ்-மேலுயிர் (near-close vowel) என்பது சில பேச்சு மொழிகளில் பயன்படும் ஒரு வகை உயிரொலி ஆகும். இவ்வுயிரை ஒலிக்கும்போது நாக்கின் நிலை மேலுயிரை ஒலிக்கும்போது உள்ள நிலை போலவே காணப்பட்டாலும், நாக்குச் சற்றுத் தளர்வாக இருக்கும். கீழ்-மேலுயிர்களைச் சில வேளைகளில் மேலுயிர்களின் இறுக்கத்தன்மை வேறுபாட்டு வடிவம் என்றும் கூறுவது உண்டு. அனைத்துலக ஒலிப்பியல் அரிச்சுவடியில் பின்வரும் கீழ்-மேலுயிர்கள் தரப்பட்டுள்ளன.
